Opbouw van een serie stappenschakelaar (1)

Ga direct naar pagina 1 2 3

Stappenschakelaars worden door verschillende fabrikanten op de markt gebracht. Je hebt 2 uitvoeringen:

• De "serie" stappenschakelaar.

Bij deze staan de weerstanden letterlijk in serie en wordt dmv een schakelaar telkens een punt gekozen tussen deze weerstanden wat de uiteindelijke verzwakking bepaalt. Nadeel is dat alle weerstanden altijd in de signaalweg (naar massa) zitten.

• De "ladder" stappenschakelaar.

Deze dankt zijn naam aan het getekende schema; die ziet eruit als een ladder... Hier wordt voor elke stap een aparte spanningsdeler gekozen. Dus nooit meer dan 2 weerstanden in de signaalweg! Nadeel van deze schakelaar is dat (bij 24 standen) deze uit minimaal 4 dekken en 2 keer zoveel weerstanden bestaat.

Ik heb beide gebouwd en beluisterd en vind de verschillen marginaal.. Wanneer je overstapt van een "gewone pot" naar een serie stappenschakelaar is de winst in kwaliteit vele malen groter dan wanneer je van een "serie" overstapt naar een "ladder". Ga je voor zekerheid, heb je de ruimte en is alleen het beste goed genoeg, bouw dan de "ladder"! Dat voorkomt mogelijke vragen over kwaliteitswinst achteraf... Èèn ding hebben ze wel gemeen: Ze zijn nogal prijzig.... Daar gaan we dus wat aan doen!

Ik heb hier gekozen voor een "serie" vanwege de beschikbare ruimte in mijn hoofdtelefoonversterker waar deze zal worden gebruikt. De schakelaar die ik hier gebruik is gekocht op een radio-ruil-beurs. Keurige schakelaars, weliswaar tweedehands maar zeer degelijk opgebouwd met nette materialen en met een goede contactdruk op de loper! Mits goed schoongemaakt en gemonteerd voldoen deze schakelaars net zo goed zoniet beter dan de meer gangbare en verkrijgbare Elna's. Kun je niet aan deze schakelaars komen dan is de Elna "the way to go"!...

Kijk hier voor de weerstandwaardes en aansluitschema. Dit is overigens hetzelfde schema dat ook bij "Zelfbouwtips" staat.

	De twee schakelaars. Van de linker zijn de soldeerlippen al schoongemaakt. Het vergemakkelijkt het monteren van de weerstanden aanzienlijk als de soldeer-oogjes volledig "open" zijn. Gebruik hiervoor bijv. een  tin-zuiger. Na het verwijderen van oud soldeertin, even met de messing bostel de aanslag verwijderen!
	De twee schakeldekken. Zoals je ziet behoorlijk smerig? Soms wordt er contactvet gebruikt (zoals bij "Daven"). Als je zeker weet dat dit het geval is, laten zitten! Bij deze schakelaars is het niet zeker, dus rest alleen nog schoonmaken.. De contacten heb ik schoongemaakt met een wattip en Aceton.
	De loper wordt ook schoongemaakt. Hierna even behandelen met Contact oid om de contacten te "smeren" en te beschermen! Zoals je ziet is niet de hele loper geleidend: slechts het contactje op de voorgrond...
	De schakelaar moet van het type "maak-voor-breek" zijn. Zoals je op de foto kunt zien houdt dat in dat het volgende contact reeds gemaakt wordt voordat het vorige is verbroken. LET HIEROP!
	Het schakelmechanisme. Mbv een getande ring en een veerbelaste hefboom wordt het schakelmoment bepaald. Door de veer letterlijk wat op te rekken draait het geheel wat makkelijker en voorkomen we schakelklikken die opgepikt kunnen worden door de eerste trap (microfonie)..

Volgende..

_______________