audio with realistic timbre
 

Buistype Vaic AV525B "ref"

In hoeverre verschilt de AV525b "ref" van de AV325b "ref"? Als je naar de prijs kijkt móet daar verschil inzitten... Er is inderdaad ook klankmatig een verschil, hierover later meer.
Kijkend naar de buis zie ik hèèl veel overeenkomsten met de AV 325 en moet je bijna zoeken naar de verschillen. Allereerst het gewicht: de 525 is nét even zwaarder, ik vond de 325 behoorlijk "gewichtig", de 525 is ronduit zwaar te noemen... De kolf is volgens de specs van ander glas gemaakt, zogenaamd Super Hard Glass oftewel "SuperPyrex III", gepanteerd door Alesa Vaic. Misschien dat dit ook zwaarder is dan de "gewone" glaskolf van de 325(?). Qua opbouw is er weinig verschil te zien, wederom de "unbreakable" Hard Metal Cathode (TSE) met de welbekende spanning/ophanging. De anode is duidelijk groter: dit scheelt toch zeker een volle centimeter over de lengte van de buis gezien. Deze anode is overigens weer gemaakt van "NIXX-block", de gepatenteerde legering van de hand van Vaic... Deze anode reikt van de onderste mica-plaat tot aan de bovenste mica-plaat in de buis, daarmee de kathode en het rooster volledig afdekkend. Bij de 325 kun je de ophanging van de kathode en een stukje van het grid boven èn onder de anode-plaat vandaan zien komen - bij de 525 niet. De vergrote anode geeft de mogelijkheid tot hogere dissipatie èn, dit in combinatie met het superharde glas, betere verwerking van de aldus ontstane hitte. 85 Watt anode-dissipatie versus 75 Watt van de 325... De 525 zou Single Ended 31 Watt kunnen leveren, de 325 "slechts" 27 Watt. Waar praten we over? Is dat nu echt hoorbaar?

De Anodeplaat van de AV325.

 

De Anodeplaat van de AV525.

Ik denk dat de truuk meer zit in het makkelijker kunnen verwerken van het vermogen op de anode, dan in daadwerkelijk geleverde "Watts".. Per definitie is het namelijk zo dat een buis beter klinkt indien hij niet maximaal "gestookt" wordt... Natuurlijk dient de instelling wèl juist te zijn! Hiermee bedoel ik dat als je het geheel afgezet in de karakeristiek (kromme) van de buis, je wèl in het lineaire gedeelte moet zitten. Mocht je te laag zitten, dan pak je gauw aan de onderkant van de kromme de "weglopende" lijn en zit je daar vrolijk klasse B  te versterken. Natuurlijk speelt de belasting ook een grote rol, zowel die van de buis (uitgangstrafo) danwel de uiteindelijke belasting: de speaker... Voor maximaal vermogen adviseerd Vaic een trafo-impedantie van 1K5 tot 2K5, wat mooi laag is... Mocht je wat moeilijkere speakers hebben (variërende impedantie) dan is dit zeer zeker aan te raden, zijn de speakers wat "coulanter", dan zou ik wat hoger gaan zitten: 3K5 tot 5K. Ook hier geldt: niet maximaal belasten... Nog iets over de aansluiting van het grid naar aarde: Het is mij gebleken dat de zowel de 325 als de 525 "opbloeien" bij een "lage" weerstandswaarde, Viac adviseerd hier dan ook 50K... Na een beetje rekenwerk kom je dan uit op een koppel-C met een waarde van minimaal 1.5mF (vanaf 20Hz afval). Het is geen geheim dat de kwaliteit van een koppel-C over het algemeen achteruit gaat met het oplopen van de waarde, waarbij (in mijn oren) 0,33mF als maximaal geldt.. Koppel deze buis daarom bijv. via een interstage met de driver! Echt! De verschillen zijn (te) groot!

Daar de gloeispanning/stroom gelijk is aan de 325 (5 Volt bij een forse 2.6 Ampére!), heb ik de 325 simpelweg vervangen door de 525. We praten hier immers over dezelfde buis met een iets grotere anode(?). Net als de 325 stelt deze buis zich keurig in op 80mA bij een hoogspanning van 480 Volt en een kathode weerstand van 1K. Ik ga dus niet hoger met de voedingsspanning omdat de BlackGate WKZ dat niet kan hebben. Ook lijkt het me interessant(er) te weten of "upgraden" van een 325 naar een 525 direct voordeel met zich meebrengt..

En? Verschil? Het wordt een beetje flauw, maar er is inderdaad verschil... Klank, kracht, ach alles zo ongeveer is hetzelfde als bij de 325... Alleen er gaat (nog) meer gemak van uit. Het is duidelijk dat deze buis nóg meer reserve heeft dan zijn "kleinere broer". Schokkend? Nee... De moeite waard van aanschaf? Ja! De moeite waard om te "upgraden" van 325 naar 525? Na - geen tikfout!, hier speelt met name de knip een rol... Ik kan me namelijk andere "upgrades" voorstellen die een mindere investering vragen met beter resultaat... Dus: Na (nee&ja...)

Zo langzamerhand heb ik de gehele AV/AD serie in handen en versterker gehad... Allemaal mooie buizen, elk met hun eigen optimale inzet/toepassing... Wat blijft er dan over? Wel, mijn voorkeur binnen de hele AV/AD buizen van Vaic gaat uit naar de AD8M als driver met de AV 525b "ref" als eindpit, interstage gekoppeld! Een combinatie die in mijn oren (nog?) niet te kloppen is!!

ps. Deze buizen zijn verkrijgbaar via: Acoustic-dimension, een "nieuwe" Nederlandse leverancier van Vaic, Tango en Black Gate..

_______________